07.10.2018 Магнийҙың һаулыҡ өсөн зыяны нимәлә?
Кеше организмына йод һәм кальций етмәүҙән барлыҡҡа килгән ауырыуҙар хаҡында күп яҙалар. Ә мине магний ҡыҙыҡһындыра. Ысынлап та, организм магнийға ла ҡытлыҡ кисерәме һәм был нимәгә килтереүе ихтимал?
Фәйрүзә.
Күмертау ҡалаһы.
Бындай проблема бар. Магнийға ҡытлыҡ айырыуса сентябрҙән апрелгә тиклем күҙәтелә. Әйткәндәй, ул ҡатын-ҡыҙҙарҙа күберәк була. Айырыуса йәрәхәтләнгәндә, асыҡҡанда, тахикардия өйәнәге, гипертония, атеросклероз, эпилепсия, остеопороз, астма, бронхит булғанда күренә. Организм оҙаҡ ваҡыт магнийға ҡытлыҡ кисергәндә төрлө ауырыуға килтереүе бар.
Магний макроэлементҡа инә, сөнки организмда грамлап ҡына була. Оло кешелә нормала ул 20 – 30 г булырға тейеш, ҡанда – 0,75 – 1,26 ммоль/л. Матдәләр алмашыныуы ни тиклем әүҙемерәк булһа, магний ҙа шул тиклем күберәк. Айырыуса ул бөйөрҙә, бауырҙа, йөрәктә күп була, шулай уҡ һөйәктә, нервы туҡымаларында, тарамыштарҙа ла туплана.
Магний организмға кальцийҙы үҙләштереү өсөн кәрәк. Магний етмәгәндә, кальций ҡан тамырҙары стенкаларына ултырып, уларҙы ҡалынайта һәм шул рәүешле атеросклероз үҫешеүенә булышлыҡ итә.
Магний дефициты менән гипертония араһында ла бәйләнеш бар. Гипертонияның айырым формаһы була: тоҙға бәйлелек, тип әйтергә мөмкин. Бындай ауырыуҙа бер тоҙло ҡыяр ашауҙан да гипертоник криз булыуы ихтимал. Ә магнийға ҡытлыҡ кисергәндә, ауырыу иртәрәк тә башлана һәм ауырыраҡ та үтә.
Организмына магний етмәгән кешеләргә даими арығанлыҡ тойғоһо, йоҡоһоҙлоҡ, төндә тирләтеү, баш әйләнеү, аяҡ ҡорошоу, хәтер насарайыу, иғтибарһыҙлыҡ кеүек билдәләр хас. Балаларҙа иһә аутизм кеүек ҡурҡыныс сир башланыу хәүефе көслө.
Магний тоҙло һыуҙа, айырыуса диңгеҙ һыуында күп. Шунлыҡтан диңгеҙҙә һыу инеүҙең файҙаһы ҙур, сөнки тире аша ул организмға еңел үтеп инә. Шулай уҡ ул хәлүәлә, ҡарбузда, миндалдә күп була.
Әйткәндәй, организмда магний артыҡ күп булһа ла насар. Уның билдәләре – бәүел бүленеп сығыу кәмей, тын алыуҙың йышлығы һирәгәйә, хәрәкәттәрҙә ниндәйҙер яйлылыҡ барлыҡҡа килә. Әлбиттә, магнийға бай аҙыҡ-түлек ашауҙан ғына уның кимәле организмда артып китмәй. Ә бына махсус дарыуҙар эскәндә, һаҡ булырға кәрәк.