01.08.2014 Сиҙәмселәр ҙә хөрмәткә лайыҡ
Мин һеҙгә, үҙемдең ҡыҙыҡһынып уҡыған баҫмама, атай-әсәйем тураһында яҙып үткем килә. Ниңәлер сиҙәм күтәреүселәр тураһында бик һирәк иҫкә төшөрәбеҙ. Ә бит ҡасандыр улар ҙа яҡты киләсәк өсөн көс түкте.
Әбйәлил районының Сиҙәм ҡасабаһына әсәйем Вафира Ғәлина – Дәүләкән районының Иҫке Мерәҫ, ә атайым Ғәфүр Ғәлин Учалы районының Исламғол ауылдарынан 1954 йылда, комсомол юлламалары менән сиҙәм күтәртергә бара. Ҡола ялан уртаһында землянка ҡаҙып, шунда йәшәгәндәр. Ел-ямғыр, һыуыҡ көндәр уларҙың, яңы тормош төҙөргә, тигән маҡсатын һындырмаған. Еңел тормош эҙләп, кире ҡайтыу тураһында уй баштарына ла инмәгән. Атайым төҙөүсе булып эшләгән. Уның ҡатнашлығы менән ҡасабаның байтаҡ йорто, дауахана, мәктәп, мәҙәниәт йорто, балалар баҡсаһы биналары төҙөлгән. Ғаиләлә икенсе бала тыуыуға уларға барактан фатир биргәндәр. Күршелә йәшәгән үҙҙәре кеүек үк йәш ғаиләләр менән һәр саҡ дуҫ, татыу йәшәнеләр. Ә 1959 йылда атайым да, әсәйем дә фермала эш башланы. Әсәйем 25 йыл һауынсы булып эшләне, хеҙмәт ветераны. Ҡартлыҡ көндәрендә ауырырбыҙ, тип тә тормай, резина итектә йөрөнөләр. Уның менән бергә эшләгән һауынсы апайҙар – Фәриҙә, Бибиямал, Нәжибә, Сания, зоотехник Рауза Ураҙбахтина иҫтә ҡалған. Улар “Урал” ауыл хужалығында арымай-талмай эшләп, хужалыҡты алға сығарҙы. Хужалыҡ рәйесе М. Мирсаяповты “Ҡыҙыл Башҡортостан” хужалығына эшкә күсергәс, ул уңған һауынсыларҙы ла үҙе менән саҡырған. Тик әсәйемдәр, ошонда сиҙәм күтәрҙек, ошонда уҡ ерләнербеҙ тип, баш тартҡандар.
Беҙ ғаиләлә алты бала үҫтек. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, оло ағайыбыҙ Ғәлинур вафат булды. Заһира апайыбыҙ хаҡлы ялда. Һылыуым Рәйлә Өфө ҡалаһында табип булып эшләп йөрөй. Зарифулла ҡустыбыҙ Бөрө ҡалаһында, ә Ғарифуллабыҙ тыуған ауылыбыҙҙа, атай нигеҙендә йәшәй. Атай менән әсәйҙең нәҫелен 14 ейән-ейәнсәре һәм 12 бүләһе дауам итә.
Быйыл әсәйебеҙҙең вафатына – 10, атайыбыҙҙыҡына 6 йыл тула. Иҫән саҡтарында мәктәп уҡыусылары килеп, уларҙан иҫтәлектәр алып, сиҙәм күтәреүселәр хаҡында иншалар яҙа ине. Шул саҡта Башҡортостандың сиҙәм күтәреүселәре тураһында китап баҫыла тигән һүҙ сыҡҡас, әсәйем көлөп тә ҡуйғайны. “Беҙ иҫән саҡта, ҡулыбыҙҙан эш килгәндә генә сиҙәмгә кәрәк инек. Фотоларыбыҙ хөрмәт таҡтаһынан төшмәне. Ә үлһәк, беҙҙе иҫтәренә лә алмаҫтар әле”, – тине.
Һәм ул хаҡлы булып сыҡты. Беҙҙә 28 июндә, сиҙәмселәрҙең 60 йыллыҡ тарихын билдәләп, “Һаумыһығыҙ, ауылдаштар!” байрамы үтте. Тик сиҙәмселәргә арналған плакаттарҙа уларҙың фотоларын да, исемдәрен дә күрмәнек. Алдан һанап үткән һауынсы апайҙар ҙа, атайымдың йәштәштәре Вәжди, Марат ағайҙар ҙа һәм башҡа бик күптәр юҡ инде.
Әйҙәгеҙ, йылы иҫтәлектәр һәм матур һүҙҙәр менән арабыҙҙан киткән ветерандарҙы иҫкә алып үтәйек.
Зөһрә САЛАУАТОВА.
Әбйәлил районы,
Сиҙәм ҡасабаһы.