24.04.2015 Беҙҙең быуын ил яҙмышын үҙ ҡулына аласаҡ!
Республикамдың хозур мөйөшө Дәүләкән яҡтарында булғанығыҙ бармы? Әгәр ҙә юҡ икән, уны һис шикһеҙ килеп күрергә тырышығыҙ. Үкенмәҫһегеҙ. Мин үҙем ошо районда – Башҡортостаныбыҙҙың милли ҡомартҡыһына әйләнгән, йырҙарҙа, шиғырҙарҙа данланған Асылыкүл буйында тыуғанмын. Үҙемдең ошо төбәктә донъяға килеүем һәм йәшәүем менән Хоҙайға мең рәхмәтлемен!
Көн дә иртән йоҡонан уянып, тыныс таң атҡанға һоҡланам. Аллаға шөкөр, тағы бер матур көн килде, тим. Эстән генә белгән доғаларымды уҡыйым. Күңел ҡайҙалыр алыҫҡа, иреклеккә ынтылғандай. Башҡорт кешеһе элек-электән киң далаларҙа, иректә йәшәп өйрәнгән. Мин дә ялан-ҡырҙарҙа йөрөргә яратам. Тыуған яғыбыҙҙың байлығына, күҙҙең яуын алырлыҡ сәскәләргә, селтерәп аҡҡан шишмәләргә һоҡланам. Һыҙылып таң атыуын, сут-сут ҡоштар һайрауын, мал-тыуар мөңрәүен тыңлайым. Ана, ҡаҙ бәпкәһе әсәһенең ҡанаты аҫтынан башын сығарҙы ла, башын борғолап, бар тирә-йүнде тамаша ҡыла. Ҡыҙыҡ, нимә әйтергә теләй икән ул? Көндөң ҡояшлы булыуына шатланамы, әллә йоҡоһо туйып, иреккә сыҡҡыһы киләме? Шуны беләм: мине лә, ҡаҙ бәпкәһен дә, атай-әсәй яныбыҙҙа, күгебеҙ аяҙ, тигән уй берләштерә.
Алыҫтан күгәреп күренгән, битләүҙәре ағастар менән ҡапланған армыт-армыт теҙелгән тауҙарға күҙ һалам. Берсә уйсан, серле, берсә ғорур, ҡыйыу тауҙар, ауыл өйҙәрен һаҡлап, ҡурсалап торған кеүек күренде. Тыуған төйәгем Дәүләкән яҡтарын байҡап, уның мөғжизәле тәбиғәтен күҙ алдыма баҫтырып, йөрәгемә яҡынлығын тағы бер тапҡыр раҫланы. Күңелдәрҙе иләҫләндереп, уй-зиһенде ҡуҙғатып, яҙ килә.
Ерем, алда һине нимә көтә? Сал быуаттар аша беҙгә мираҫ булып килеп еткән Урал: “Барыһы ла үҙ ҡулығыҙҙа”, – тип ауыр көрһөнөп ҡуйғандай. Эйе, барыһы ла үҙебеҙҙән тора. Бөгөнгө хәлебеҙ ҡатмарлы булһа ла, Башҡортостандың, милләтемдең киләсәге өмөтлө булыр, тип ышанам. Ил яҙмышын үҙ ҡулына алырҙай ышаныслы беҙҙең быуын үҫеп килә. Мин, ябай башҡорт малайы, Асылыкүл буйында, “Заятүләк менән Һыуһылыу” эпосы ижад ителгән ерҙә ныҡлы баҫып тороуым менән ғорурланып, киләсәктә атай нигеҙенә, Башҡортостаныма тоғро кеше булып үҫәсәкмен!
Илдар ДӘҮЛӘТГӘРӘЕВ,
Дәүләкән районы Ҡыҙрас ауылы мәктәбенең 10-сы класс уҡыусыһы.