25.09.2012 Уңған ғаилә– ил күрке

Туймазы районының Бишҡурай ауылында йәшәүсе Ләйсән һәм Раушан Низамиевтарҙың тормошо күптәргә өлгө булырлыҡ
Бишљурай ауыл хакимиєте башлыѓы Єлмир Абзалов менєн гөл-баљсаѓа күмелеп ултырѓан матур йорт янына килеп туљтаныљ.
– Мин ћеҙҙе ауылыбыҙҙаѓы уњѓан йєш ѓаилє – Лєйсєн ћєм Раушан Низамиевтар менєн таныштырырѓа телєйем, – тине ул. – Уларҙыњ күркєм тормошта йєшєүенє барыбыҙ ҙа ћољланабыҙ. Район конкурсында ауылыбыҙҙыњ данын уњышлы яљланылар. Раушан вахта ысулы менєн Себергє йөрөп эшлєй. Є Лєйсєн мєктєптє балаларға белем бирә, ситтєн тороп уљып, оҙаљламай өсөнсө дипломын алырѓа йыйына.
Бөгөнгө тормошта үҙ урындарын тапљан йєштєр ошо Бишљурай ауылында тыуып үѕкєн. Тик улар љайћы бер тиѕтер­ҙєре кеүек бєхет эҙлєп ситкє сыѓып китмєгєн.
– Армия сафында йөрөп љайтљас, ситтєн тороп Октябрьский нефть техникумын тамамланым. Шул ћөнєрҙе ћайлаѓаныма єле лє љыуанып бөтє алмайым, – ти ѓаилє башлыѓы. – Башта үҙебеҙҙењ Туймазы быраулау эштєре идаралыѓында оѕталыљ мєктєбен үттем. Үкенескє күрә, ћуњынан акционерҙар­ҙыњ ихтыяры менєн был данлы предприятиены үҙгєртеп љорҙолар, бригадаларҙың күбеһен љыѕљарттылар. Бына биш йыл инде Себер яљтарында “Евразия” тигєн компанияла эшлєйем. “Љара алтын”лы љатламдарѓа бай булѓан Когалым ятљылыѓында скважиналар быраулайбыҙ. Эш, єлбиттє, ењелдєн түгел. Єммє беҙҙењ быраулаусылар түҙем, күп ћынауҙы кисерергє өйрєнгєн халыљ. Себер тарафтарына юлланѓан ћєр кем ундай ауырлыљтарҙы күтєрє лє алмай.
Быйыл Низамиевтарҙыњ ѓаилє љороп, бергє йєшєй башлауына ун йыл тулып уҙѓан. Мөхєббєт емеше булып тєүҙє улдары Руслан тыуѓан. Зирєк бала быйыл 3-сө синыфља барҙы. Биш йєшлек Реналь да аѓаћыныњ уњыштарына ћөйөнє торѓандыр. Ул єлегє балалар баљсаћында яљшы тєрбиє ала. Шуљ малайҙарҙыњ ћөйөклө єсєће Лєйсєн тєүҙє ситтєн тороп Башљорт дєүлєт педагогия университетыныњ филология факультетына уљырѓа инеп, татар теле ћєм єҙєбиєте бүлеген уњышлы тамамлай.
– Єле ауыл мєктєбендє башланѓыс синыфтарҙы уљытам, – ти ул. – Љулымда ике дипломым бар. Бер ваљыт Туймазылаѓы педагогия колледжы базаћында БДПУ-ныњ филиалын асљайнылар бит. Унда социаль педагогтар ҙа єҙерлєйҙєр ине. Ситтєн тороп уљып, шул факультетты ла тамамланым. Лєкин яњы ћөнєрем буйынса эшлєргє яҙманы. Мєѓариф системаћында оптималлєштереү сє­йєсєте башланѓас, ињ тєүгелєрҙєн социаль педагогтар љыѕљартыуѓа элєкте. Эш урынымды юѓалтмау өсөн белемемде артабан камиллаштырырѓа булдым. Єле ВЭГУ-ныњ башланѓыс синыф уљытыусыларын єҙерлєгєн бүлегендє уљыйым. Оҙаљламай өсөнсө дипломымды алып љыуанырмын, тип торам. Тормош үҙе шулай ирешелгєндєр менєн туљталып љалмаѕља, уљытыу-тєрбиє эшенењ яњы алымдарын үҙлєштерергє мєжбүр итє.
Йєш ѓаилє ауылда күсеп киткєн туѓандарынан љалѓан нигеҙҙє төплєнгєн. Хєҙер инде уны яњыртып, ҙурайтып ебєргєндєр. ҡарағайҙан єҙер бура ћатып алып, иркен ћєм яљты йорт күтєргєндєр. Дөйөм майҙаны 100 квадрат метр булѓан өйҙө тыштан заманса материал менєн көплєгєндєр.
– Хөкүмєтебеҙгє рєхмєт, маљсатлы йєштєр программаћы буйынса 500 мењ ћумѓа яљын субсидия алып љыуан­дыљ, – ти Лєйсєн. – Был беҙҙењ өсөн ҙур ярҙам булды, йорт төҙөлөшөн тиҙлєтергє мөмкинлек бирҙе. Љал­ѓанын инде үҙебеҙ тырыштырҙыљ. Яњы өйөбөҙҙє бөтөн уњайлыљтары ла бар. Ћыуҙы крандан аѓыҙып љына алабыҙ. Єле иптєшем ванна бүлмєћен йыћазландырырѓа ѓына өлгөрмєне. Уныњ љарауы, аљ мунсабыҙ бар. Эргєлє генє ял итергє Раушан беседка төҙөп љуйҙы.
Низамиевтарҙыњ үҙ тормоштарын шулай матурларѓа, йорт эсен генє түгел, є ихатаны сєнѓєтсє биҙєргє тырышыуына ћољланырѓа ѓына љала. Мин башта, ландшафт дизайны буйынса берєй белгескє мөрєжєѓєт иткєндєрҙер, тип тє уйлаѓайным. Баљтићєњ, матурлыљты улар үҙ љулдары менєн тыуҙырырѓа күнеккєн.
– Иптєшем оѕта љуллы минењ. Иномарка ултырѓан ҙур гаражда булмаѓан эш љоралы юљ. Бөтє эштєрҙе Раушан үҙе башљара. Бына єле љоймаларҙы матурлап биҙєп љуйҙы, – ти асыљ йөҙлө хужабикє. – Є өй алдындаѓы түтєлдєрҙє сєскє үѕтереү – минењ бурыс. Матурлыљ үҙебеҙ өсөн бит инде. Хуш еѕле сєскєлєр күњелгє ниндєйҙер наҙ ћєм шатлыљ тойѓолары өѕтєй. Килгєн кешелєр ҙє беҙҙењ гөл-баљсаѓа ћољланып китє. Иѓтибар иткєнћегеҙҙер, мин љараѓусљыл көрєн төѕтө яратам. Ана, өйөбөҙҙөњ түбєће лє, љоймалар ҙа шул төѕкє мансылѓан. Йорт-еребеҙҙе матурлау, биҙєү буйынса єле башљараћы эштєр ҙє етерлек. Фантазиябыҙҙы тормошља ашырыу өсөн ихатабыҙ ҙа иркен. Быйыл үҙебеҙҙењ умарталыљты астыљ. Йєш күстєрҙе йєй икєүлєп љараныљ. Ике тапљыр бал айырттыљ. Күршелє йєшєгєн апай – тєжрибєле умартасы. Ул шул ћөнєрҙењ серҙєре менєн бүлеште. Йєйге ялды шулай йорт мєшєљєттєре менєн үткєрҙек.
Эйе, ћөнєрленењ љулы алтын, тип белмєй єйтмєгєндєр. Беҙ килгєндє лє Раушан ћарайҙы төҙөклєндереү эштєре менєн мєшѓүл ине. “Шуныћы ћєйбєт, ай буйы ял иткєс, өйҙєге эштєргє лє ваљыт табыла, – ти ул. – Беҙҙењ ауылдыњ урынлашљан ере матур, урмандары, йылѓа-күлдєре лє бар. Шундай хозурлыљ күњелдєргє илћам ћєм дєрт өѕтєй. Өйҙє булѓанда ял да итєћењ, эшен дє эшлєйћењ”.
Ћүҙ ҙє юљ, Себерҙє нефть љатламдарына юл асыуҙа љатнашљан кеше донъяћын бөтєйтеүҙє, ѓаилєћенє матурлыљ бүлєк итеүҙє матди яљтан бер ниндєй ҙє ауырлыљ кисермєй.
– Үҙегеҙ белєћегеҙ, арттырҙыљ, тип ћөйлєћєлєр ҙє, уљытыусыларҙыњ эш хаљы күп түгел, – ти Лєйсєн. – Минеке шул донъяныњ ваљ-төйєгенє китє, є ҙур эштєргє, төҙөлөшкє иптєшемдењ аљсаћын тотонабыҙ. Балалар бєлєкєйерєк саљта атай-єсєйҙєрҙењ ярҙамы ҙур булды. Раушан эшкє ситкє йөрөгєс, єлегє хужалыѓыбыҙҙа эре мал тотмайбыҙ. Љош-љорт љына аѕрайбыҙ. Өѕтєлдєге витаминлы продукция ла үҙебеҙҙеке. Быйыл баљсабыҙҙа йєшелсє уњды.
Етеш донъя көткєн Низамиевтарҙы ауылда йєштєрҙењ аҙыраљ љалыуы ѓына борсой. Нишлєптер егеттєрҙең күбеһе ерҙє үҙ аллы хужалыљ итергє, агробизнес менєн шөѓөллєнергє бигүк телємєй. Є љыҙҙар инде ауылда күњелдєренє ятышлы эш булмауѓа ћылтана.
– Йєштєргє шуны єйтке килє, – ти хужабикє. – Ауыл тормошонан љурљып, ситкє сыѓып китмєћендєр. Иренмєћєњ, тырышћањ, бөгөн ауылда бына тигєн итеп йєшєргє була. Єҙерҙе был тормошта ћињє бер кем дє килтереп бирмєйєсєк. Бына мин ѓаилємде љарарѓа ла, ситтєн тороп уљырѓа ла өлгөрҙөм. Ћөнєрле кеше – љораллы кеше, тигєн хєљиљєтте оло тормош юлына яњы аяљ баѕљан йєштєргє ћис тє оноторѓа ярамай.

Миҙхєт ШЄРИПОВ.
Туймазы районы.
Автор фотоћы.[/font][/font]