16.04.2013 “Ҡаратау тотҡоно” – шиғри театрҙа

Заһир Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт академияһы режиссура һәм актерҙар әҙерләү кафедраһының 4-се курста уҡыған башҡорт төркөмө студенттары сәхнә теленән дәүләт имтиханы тапшырыу сиктәрендә Башҡортостандың халыҡ шағиры Ҡәҙим Арал­байҙың Рәми Ғариповтың яҡты иҫтәлегенә арналған “Ҡаратау тотҡоно” поэма­һын сәхнәләштерҙе.
Спектаклде сәхнә теле уҡытыусыһы, Башҡортос­тандың атҡаҙанған артисы, доцент Земфира Хөсәйе­нова һәм курстың художество етәксеһе, Рәсәйҙең һәм Башҡортостандың ха­лыҡ артисы, профессор Таңсулпан Бабичева ҡуйҙы.
– Поэманы уҡыу программаһын үтеү өсөн генә сәхнәләштермәнек, быны беҙ, Ҡәҙим ағайҙың поэтик һүҙенә ҡушылып, Рәми Ғарипов исеме алдында үҙ гражданлыҡ бурысыбыҙҙы үтәү тип тә һанайбыҙ. Өҫтәүенә, был спектакль поэтик театрҙы тергеҙеү йүнәлешендә тағы ла бер аҙым булып тора, – ти Земфира Хөсәйенова.
Студенттар үҙ тауышын, моңон аса алһын өсөн поэтик һүҙ менән эш итә белергә тейеш. Был йәһәттән Ҡәҙим Аралбайҙың юғары поэтик стилдә яҙылған, туған телдең байлығын, ҡеүәтен, гүзәллеген сағылдырған поэмаһы бик тә ҡулай. “Ҡаратау тотҡоно”н­да драматизм да асыҡ ярылып ята. Шағир төп герой­ҙың аяныслы мәлен оҫта тотоп алған. Шуға күрә актер­ҙарға сәхнәлә уйнау өсөн киң мөмкинлек бирелә. Спектаклдә шағир образында – Тимур Рамазанов, ав­тор ролендә Илнур Сәлим­гә­рәев сығыш яһаны, Зөл­фир Басиров Ҡаратау образын һынландырҙы. Башҡа­ларға ла ролдәр табылды.
Ҡәҙим Аралбай поэма-спектаклдең асылы хаҡында:
– “Һәр кемдең дә булмай Ҡаратауы” тигән юлдар бар поэмала. Ҡаратау ‒ ул тыу­ған ер образы ғына түгел, кеше өсөн хыял донъяһы ла, оло маҡсатҡа ынтылыу ҙа, ижад асылы ла. Ҡаратау – ул кешенең ҡото, даланы. Ҡайһы берәүҙәр үҙ Ҡара­тауын ғүмере буйы эҙләй. Үҙ Ҡаратауыңды табыр­ға кәрәк ул. Рәми ағайҙың Ҡаратауы бар. Ул ошо Ҡаратауында тотҡонда булыуы менән бәхетле. Талантында тот­ҡон­да булыуы менән. Йәш­тәргә лә, үҙегеҙҙең Ҡара­тауығыҙҙы эҙләгеҙ, табы­ғыҙ, тиер инем, – ти.
Спектаклде театр сәхнәһенә сығарыу теләге бар. Йәш актерҙар имтихан биреп, быны булдыра алыуын иҫбат итте.
Мөнир ИҠСАНОВ.