24.06.2017 Ҡул аҫтында ниҙәр бар?

Баҡсасылар төрлө ҡоротҡос бөжәктән, сүп үләненән ҡотолоу өсөн махсус магазиндарҙан бихисап препарат һатып ала, химикаттар менән булыша. Ә бит ҡул аҫтыбыҙҙағы күп кенә нәмәнең баҡсала ла кәрәк булыуы, файҙа килтереүе ихтимал.

Дегет һабыны
һыуҙа иретеп, баҡсала һибеп сығыу бик файҙалы. Беренсенән, һабынлы һыу үҫемлектәрҙең һабағына йәбешеп, төрлө бөжәктән һәм башҡа төрлө ҡоротҡостан һаҡлаясаҡ. Икенсенән, еҫен бөжәктәр яратмай, ҡаса. Һабын груша өсөн айырыу­са ҡиммәтле, сөнки уны йонсотоусы ҡорттан ныҡ һаҡлай.

Йод
Йодты ер еләге сәскә атыр алдынан һибеү – бик шәп ысул. Ул еләктең әүҙем үҫешенә булышлыҡ итә, уны төрлө сирҙән һаҡлай. Рецепт ошолай: 10 литр һыуға 10 тамсы йод тамыҙып һибергә кәрәк.

“Зеленка”
һәр ваҡыт баҡсасының кеҫәһендә йөрөргә тейеш. Ҡыуаҡтың берәй өлөшөн өҙөп ташлағанда, башҡа үҫемлектәрҙә зарарланған урындар күренгәндә уны һөртөп ҡуйырға була. Ағас-ҡыуаҡтар ҙа бит тере организм, берәй ере ҡырҡылған саҡта шундуҡ зарар­һыҙландырыуға мохтаж.

Марганцовка
10 литр һыуға ике балғалаҡ марганцовка һалып, сәскәһен ҡойғас, ер еләгенә һибергә. Был үҫемлекте сереүҙән һаҡлай. Картуфты ла сәсер алдынан марганцовка иретмәһендә тотоп алыу уны ҡаты ҡорттан (проволочник) һаҡлай. Шулай уҡ киләсәккә лә хәтер һандығына һалып ҡуйығыҙ: сәсер өсөн тәғәйенләнгән картуфты көҙөн, баҙға һалыр алдынан уҡ марганцовка иретмәһенә һалып, киптереп алығыҙ.

Бор кислотаһы
Ташҡабаҡ, цуккини серей башлаһа, бор кислотаһы һибәләр. Баклажан, помидор теплицала эҫенән йонсоһа, шулай уҡ уның менән ярҙам итергә мөмкин. Ҡыяр, помидор, татлы боростоң уңышы насарайған осраҡта ла бор ярҙамға килә. 1 г кислотаны ярты литр ҡайнар һыуҙа иретергә. Һуңынан ҡояшта йылынған 10 литр һыу ҡойоп, иретмә әҙерләргә.

Глюкоза һәм В1 витамины
Уларҙы айырыуса ҡиммәтле булған гөлдәргә һибәләр. Биш литр һыуға 5 мл глюкоза менән 1 мл витамин алына. Был иретмәне ике аҙнаға бер тапҡыр һибергә кәрәк. Бик файҙалы иретмәнән гөлдәр ҡуйы итеп үҫеп, гөрләп сәскә атасаҡ.
Кер һабыны
72 процентлыһын алырға кәрәк. Ул үлән бетен ҡыуырға ярҙам итә. Кер һабыны иретмәһен йәшел йәшелсәгә һибәләр, шулай уҡ сәскәләргә лә шәп. Бынан тыш, уның менән гөл һауыттарын, баҡсала ҡулланылған кәрәк-яраҡты йыуалар. Йыуғандан ҡалған һыуҙы ла түкмәгеҙ, ағас­тар, ҡыуаҡтар аҫтына һибегеҙ.

Таш тоҙ
100 г тоҙҙо 10 литр һыуҙа иретеп, ҡыҙыл сөгөлдөр төбөнә һибергә мөмкин. Был эш үҫемлектең 4 – 5 япрағы күренгәндән һуң башҡарыла. Шулай уҡ һуғанды ла себендән, ҡорттан һаҡлаясаҡ, 10 литр һыуға ярты стакан тоҙ кәрәк.
Керән кәрәкмәгән урында ла килеп сыға, уны ҡырҡып алғандан һуң тамыры ҡалып, мең мәшәҡәт тыуҙыра. Был мәшәҡәттән ҡотолоу өсөн дә тоҙ файҙалы: керәнде ҡырҡып алғандан һуң таш тоҙ һипһәң, ҡалған өлөштәр ҙә тиҙ арала юҡҡа сығасаҡ.

Гәрсис
Гәрсисте теплицаның тәҙрәләрен йыуғанда һыуға ҡушалар. Шулай уҡ төрлө ҡоротҡостан ҡотолоу өсөн йәшелсә-емештең төбөнә һибергә була. Июнь айында ҡурай еләге ҡыуаҡлыҡтарына 100 г гәрсис­те 10 л һыуҙа иретеп һибәләр, был уны ҡоротҡостарҙан һаҡлай. Шундай уҡ иретмәне алма сәскәһен ҡойғандан һуң 20 көн самаһы үткәс ҡулланырға мөмкин. Үлән бете менән ҡандала ла гәрсистән ҡурҡа.

Сода
Аш содаһы менән баҡсала ҡулланылған кәрәк-яраҡты йыуалар. Онло ысыҡҡа ҡаршы ла ярҙам итә. Рецебы ябай ғына: бер ҡалаҡ соданы дүрт литр һыуҙа иретергә, ярты балғалаҡ шыйыҡ һабын ҡушырға һәм аҙнаһына бер тапҡыр онло ысыҡҡа бирешеп барған үҫемлектәргә, ҡыуаҡтарға һибергә. Ҡыярға ла һибергә була, бының өсөн бер балғалаҡ соданы бер литр һыуҙа иретергә кәрәк. Ви­ноград та үҫтерәбеҙ бит инде хәҙер, татлы булһын өсөн сода бик кәрәк: 75 г соданы 10 л һыуҙа иретеп, ике тапҡыр һибәләр.